Lank gelede is daar in die groot stad Johannesburg ’n babadogtertjie gebore. Daardie baba was ek. My ma het my Zenzile Miriam Makeba genoem.
Ma was ’n sangoma, maar sy het ook
gewerk om ander mense se huise netjies
en skoon te maak. Dit was swaar vir
my ma om genoeg geld vir albei van
ons te verdien. Sy het tuisgemaakte bier
begin verkoop om meer geld te verdien.
Die wette van die land het gesê dit is verkeerd om tuisgemaakte bier te verkoop. Die polisie het my ma vir ses lang maande tronk toe gestuur. Ek was maar 18 dae oud, en het my ma nodig gehad. So, al was ek net ’n baba, is ek ook tronk toe.
As ’n klein dogtertjie het ek graag gesing. Toe ek ouer word, het ek my ma gehelp om huise skoon te maak. As ek liedjies gesing het terwyl ek werk, het dit gevoel of die werk vinniger klaarkom en die dae het vroliker gevoel. Om te sing het my gelukkiger gemaak as wat ek in woorde kan beskryf.
Ek het in ons kerk gesing, en dit het ander ook gelukkig gemaak. Musiek het die krag om mense bymekaar te bring. Wanneer ons gesing het, het ons dapper en sterk gevoel.
Mense het gesê my stem is my gawe en my liedjies is spesiaal. Ek het saam met ander musikante gesing en ons musiek is oor die hele wêreld versprei.
My huis was in Sophiatown, ’n plek vol kultuur en musiek; ’n plek waar Suid-Afrikaners in harmonie musiek kon maak en saam kon dans. Maar die mense wat in daardie tyd die land regeer het, het nie van hierdie samehorigheid gehou nie. Daardie heersers wou nie hê swart en wit mense moes vriende wees nie.
Ek het geweet dis verkeerd om mense verskillend te behandel na gelang van hul velkleur. Ek het nie my oortuigings weggesteek nie, en daarom wou die mense in beheer my uit die land uit hê. Ek het in Amerika gaan sing. Daar is vir my gesê dat ek nooit weer kon terugkom huis toe nie.
Mense oral in die wêreld het my storie gehoor. My liedjies en my storie het baie mense gehelp om te sien dat daar in Suid-Afrika geen regverdigheid vir swart mense was nie. Ek het besluit om aan te hou sing en die waarheid oor my land te vertel, ongeag wat gebeur.
Mense oral in die wêreld was dol oor my
musiek en ek is in baie lande verwelkom.
Ek het toekennings ontvang en vir
belangrike mense oral in die wêreld
gesing. My lewe was goed, maar iets
het kortgekom. Ek kon nie in my eie land
sing nie, en mense daar was nie vry nie.
’n Wonderlike dag het aangebreek toe Nelson Mandela president van Suid-Afrika geword het. Daar was nou nuwe mense in beheer en die onregverdige wette het tot die verlede behoort. Ek het uiteindelik huis toe gegaan met nuwe hoop in my hart.
Daarna kon ek in ’n vry, regverdige land sing. Mense met verskillende velkleure kon saam musiek geniet. Ek het gehelp om dit moontlik te maak, want ek was dapper en sterk. Ek het in al my liedjies die waarheid gesing.
Singing-the-truth-Afrikaans
Sing die Waarheid: die storie van Miriam Makeba
Illustrator: Louwrisa Blaauw
Author: Jade Mathieson
Designer: Bianca de Jong
Licence: Creative Commons Attribution 4.0
Website: https://bookdash.org/
Translator: Nal’ibali